Samskipti og samráð ríkisins og Alþingis við sveitarfélög og sveitarstjórnarstigið.

Að undanförnu hafa þónokkur frumvörp til laga sem varða sveitarfélög, íbúa þeirra og atvinnulíf, með einum eða öðrum hætti verið til umfjöllunar á Alþingi.
Sum málanna hafa verið til umsagnar í samráðsgátt stjórnvalda á meðan önnur hafa verið til umfjöllunar á Alþingi og hægt að senda inn umsagnir vegna þeirra í umsagnargátt þingsins. Málin eiga það flest sameiginlegt að sveitarfélögunum hefur ekki verið boðið að senda inn umsögn og/eða að umsagnartími vegna þeirra hefur verið af afar skornum skammti eða allt niður í 10 daga.
Dæmi um mál sem hér um ræðir eru til að mynda frumvarp um sýslumann, frumvarp um breytingu á lögum um náttúruvernd, drög að frumvarpi um breytingar á lögum um veiðigjald og frumvarp til laga um breytingu á lögum um varnir gegn mengun hafs og stranda.

Það vekur athygli að í málum þar sem aðilum er boðið að senda inn umsagnir skuli landshlutasamtök sveitarfélaga fá boð um að senda inn umsagnir fremur en sveitarfélögin sjálf. Landshlutasamtökin eru eins og öllum er kunnugt frjáls félagasamtök, en ekki sérstakt stjórnsýslustig. Þau ráða ekki fjárhag eða stjórnsýslu sveitarfélaganna heldur njóta þaðan framlaga til rekstrar og veita sveitarfélögum á hverju svæði vettvang til samtals og samstarfs.
Það má deila um það hvort farið sé að lögum við framlagningu sumra frumvarpanna, hvað varðar að meta þau með tilliti til fjárhagslegra áhrifa þeirra á sveitarfélögin, sbr. 129. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 138/2011. Sérstaklega vekja vinnubrögðin furðu þegar fyrir Alþingi liggur frumvarp til breytinga á fyrrnefndri grein sveitarstjórnarlaganna. Nái það frumvarp fram að ganga verða kröfur um mat og nákvæmni í framkvæmd matsins enn skýrari en áður.

Byggðarráð Norðurþings gagnrýnir vinnubrögðin og það virðingar- og samráðsleysi sem í þeim birtist gagnvart sveitarfélögunum.